XOSÉ MARÍA DOBARRO
Mario Benedetti, con quen, a comezos dos oitenta, tiven o inmenso pracer de conversar na Coruña, logo de telo escoitado recitar, pouco antes de que puidese regresar do exilio forzado a Montevideo, tras o fin da sanguenta ditadura militar, publicou en 1974 na Editorial Alfa Argentina, estando exiliado, o libro “Poemas de otros”, onde figura o poema “Te quiero”, que, musicado por Alberto Favero, se fixo moi coñecido na voz de Nacha Guevara, a quen llo escoitei cantar en Madrid pouco despois da morte de Franco. É, como é sabido, un poema de amor, un poema de amor solidario, coa parella e, por extensión, coa xente en loita social compartida: “en la calle codo a codo/ somos mucho más que dos”.
Ao –para min excelso– longo poema “Guitarra negra”, que o seu autor, Alfredo Zitarrosa, recolle no elepé do mesmo título, publicado por vez primeira en España, en 1977, estando tamén exiliado, pertencen estes versos:
“Hago falta/ Yo siento que la vida se agita nerviosa si no comparezco/ Si no estoy/ Siento que hay un sitio para mí en la fila/ Que se ve ese vacío, que hay una respiración que falta / Que defraudo una espera/ Siento la tristeza o la ira inexpresada del compañero/ El amor del que me aguarda lastimado/ Falta mi cara en la gráfica del pueblo/ Mi voz en la consigna, en el canto, en la pasión de andar/ Mis piernas en la marcha, mis zapatos hollando el polvo/ Los ojos míos en la contemplación del mañana/ Mis manos en la bandera/ En el martillo, en la guitarra/ Mi lengua en el idioma de todos/ El gesto de mi cara en la honda preocupación de mis hermanos”.
É un texto que me entusiasma sempre que me achego a el, sobre todo se o escoito na voz do cantor e poeta uruguaio. Versos tamén de amor e loita, que, como os reproducidos de Benedetti, sempre me veñen á cabeza cando acudo a algunha concentración ou manifestación, que foron moitas nas que estiven na miña vida, consciente de que todos facemos falta, de que temos un sitio na fila, de que cóbado con cóbado na rúa somos moito máis que dous.
Nestes dous últimos anos –que están a pique de cumprirse– en que se está a producir un asañamento e unha masacre continuada do pobo palestino –nomeadamente na franxa de Gaza, pero non só– por parte de Israel, foron bastantes as concentracións e manifestacións na que participei. Chovera ou ventara –que moito choveu e ventou–, ao comezo da invasión procurei estar puntualmente nas concentracións que tiveron lugar no Obelisco coruñés. Moitas das veces, a satisfacción producida polo, que entendía, deber cumprido non era quen de compensar o mal corpo que me producía ver os poucos que alí estabamos. Como a sociedade, a xente coa que te cruzabas de cotío polas rúas, podía ser tan insensible ás masivas e indiscriminadas matanzas –nenos e nenas incluídas– de indefensa poboación civil? Resultábame preocupante observar tanta barbarización social, unha perigosa deriva que non podía conducir a ningún sitio bon.
Penso que o feito de ver como Israel non se detiña perante nada, atacando e ameazando os barcos da frota humanitaria influíu nun cambio de conduta, e así moreas de persoas acudiron á manifestación do xoves na Coruña. Había anos que non vía tanta xente.
Hoxe, cando estas liñas esteñan vendo a luz, estarei en Santiago, onde agardo ver outra asistencia masiva de verdade.